Such a scholar…

“It is a privilege to have such a scholar in our group”, zei wiskunde leraar Aderayev tegen zijn klas, nadat ik me (ik dacht heel bescheiden) had voorgesteld om een les bij te wonen. Een hartelijk applaus volgde. Dat vond ik toch wel een hele vriendelijke ontvangst.

Bij mijn onderzoek naar de gang van zaken op St Mary’s University College past het om ook een aantal lessen te bezoeken. Het is dan leuk om te ervaren dat leraren uit alle landen een aantal gemeenschappelijke kenmerken hebben: hoe ze een klas proberen te boeien, aan het werk krijgen en hoe ze de leerstof behandelen. Mr Aderayev is een prima leraar. Hij heeft wis- en natuurkunde gestudeerd en hoopt ooit nog eens te promoveren in Zuid Afrika. Tijdens de les die ik bijwoonde legde hij convergente en divergente rijen uit. Toen hij de klas na tien minuten oefenen weer rustig wilde hebben was 1 tik met het krijtje op het bord voldoende om iedereen weer bij de les te krijgen. En toen was het al 5 uur geweest.

Toen ik thuis gekomen was en Truus het verhaal van “het privilege” en “de scholar” vertelde kwam ze niet meer bij van het lachen. Nou ja, scholar kan in het Engels zowel geleerde, wetenschapper, scholier als beursstudent betekenen.

Naast lesbezoeken en gesprekken met leraren en leerlingen heb ik ook twee teksten geschreven. Een over kwaliteitsbeleid en een over besluitvorming en problemen oplossen. Misschien moet ik over deze onderwerpen een aantal colleges of workshops geven.

Ethiopië is in veel opzichten een bijzonder land. De mensen zijn hier erg beleefd en vriendelijk voor elkaar. Ook hebben ze hier een leuke manier van begroeten die we graag in Nederland willen introduceren.
De basisbegroeting bestaat uit het elkaar de rechterhand geven. Meestal volgt daarna
-of de schoudertip, dat wil zeggen, de rechterschouders raken elkaar even aan en/of
-de wangkus, waarbij achtereenvolgens de rechterwangen, de linkerwangen en dan weer de rechterwangen elkaar raken. De mond wordt niet gebruikt.
Een enkele keer wordt een handkus of een kniekus gebruikt. Dat laatste gebeurde mij toen ik onze nachtguard een oud ski jack kado deed.
Bij de begroetings methoden is er gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen. De vrouwen hoeven zich niet te laten kussen en onduidelijkheid over of je links of rechts moet beginnen is er niet bij.

Ook de naamgeving in Ethiopië is heel aardig: Iedereen heeft een eigen (de eerste) naam en daarna de voornaam van de vader (voor jongens) of de moeder (voor meisjes). Onze zoon Bert zou hier dus Bert Jan heten en onze dochter Rieke heet hier dan gewoon Rieke Truus. De premier van Ethiopië heet Meles Zenawi en hij wordt in het Westen meestal premier Zenawi genoemd. Maar dat klopt niet want dat is de naam van zijn vader. Het is dus gewoon premier Meles.
Wisten jullie dat Ethiopië op twee na de meeste inwoners van Afrika heeft? Nigeria heeft ca 134 miljoen inwoners, daarna komt Egypte met 75 miljoen inwoners, maar dan Ethiopië met ongeveer 67 miljoen inwoners. Sommigen beweren dat Ethiopië Egypte inmiddeld heeft ingehaald.

Truus haalde onlangs de plaatselijke Televisie door haar bezoek aan de German Church School (zie de vorige reisbrief). Leerlingen vertelden Truus trots dat ze haar gezien hadden op TV. Dat was voor Truus al de tweede keer in korte tijd, want ook bij het Meskal feest werd ze geïnterviewd. Misschien kan ze binnenkort een praatprogramma op de buis krijgen.

Kort geleden liet ik mijn schoenen poetsen. Schoenenpoetsers genoeg hier, ik denk wel duizenden in Addis. De prijs is meestal ongeveer 1 Birr of minder, dat is ongeveer 8 eurocent. Ik had na wat onderhandelen de vraagprijs teruggebracht van 5 naar 2 Birr. Mijn schoenen werden prima gepoetst. Daar was niks mis mee. Maar na afloop wilde mijn poetser ineens 4 Birr hebben. Ik probeerde hem in het Engels uit te leggen dat we toch echt wat anders hadden afgesproken en afspraak is voor mij afspraak. Maar het leek wel alsof hij ineens helemaal geen Engels meer verstond.
Dan heb ik meestal nog één redmiddel achter de hand en dat werkte gelukkig. Ik ging staan en keek hem streng aan en vervolgens zei ik in het Fries tegen hem: “Ho, ho Boeke, sa sille wy net. Wy hiene goed ôfpraet fan twa Birr en dou krijst gjin sint mear. Dat witst dou bliksems goed”. Hij knikte meteen, hij had me begrepen. Het Fries is universeel bruikbaar!

In Ethiopa is men vaak niet blij als een tweeling verwacht wordt. Het betekent meestal dubbele zorgen. Tweelingbabies hebben vaak een laag geboortegewicht en de moeders kunnen vaak niet genoeg borstvoeding geven. Daarom is de kans op overlijden voor tweelingbabies nog groter dan voor gewone babies.

In Addis bestaat een “Gemini Trust” die zich het lot aantrekt van zulke tweelingen en hun familie. Als duo-voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Tweelingen (tweelingbroer Auke is de andere duo), leek het mij boeiend om de gebouwen en de mensen van deze Trust te bezoeken. Ik belde op, vertelde wie ik was en ik vroeg of ik langs mocht komen. Ik was hartelijk welkom,zei de directeur. Toen ik op bezoek was vertelde de directeur mij eerst wat over de organisatie en de mogelijkheden. Er zijn inmiddels een paar duizend tweelingbabies opgevangen plus hun families. Toen oud secretaris Generaal Kofi Anan een paar jaar geleden op bezoek was noemde hij de Gemini Trust een voortreffelijk burgerinitiatief en een voorbeeld voor alle andere Afrikaanse landen. De Trust krijgt geen enkele steun van de regering, wel steun van sommige ontwikkelings organisaties. Het hele complex ziet er armoedig uit maar de mensen die er werken of patiënt zijn komen blij en opgewekt over.

Door de directeur werd ik rondgeleid over het hele complex en zo bezocht ik het kleine ziekenhuisje (met ondervoede moeders en tweelingen), het polikliniekje speciaal voor geboorteregeling en (preventie van) HIV en AIDS, een ruimte waar kunstnijverheidsprodukten gemaakt werden (manden en aardewerk) en kleding werd bedrukt. Elke dag organiseert de Trust buiten het complex een tweedehands kledingmarkt, waarvoor enorm veel belangstelling is. De rondleiding en de gesprekken met een aantal mensen vond ik erg indrukwekkend..Omdat ook nogal wat leden van de Nederlandse Vereniging van Tweelingen deze site lezen doe ik wat extra foto’s van dit bezoek bij deze reisbrief, aangevuld met twee foto’s van een tweelingen internetcafe en een tweelingen restaurantje en bar.

Enige tijd geleden had ik een paar foto’s gemaakt van drie vrouwen die bij ons in de buurt wonen en die we toevallig tegenkwamen. Het betrof een moeder met haar dochter en haar moeder. We beloofden hun een paar afdrukken te geven. Toen die foto’s klaar waren en Truus en ik bij de familie op bezoek kwamen werden we enorm enthousiast ontvangen. Er werd meteen een koffieceremonie georganiseerd. Deze keer was de hele familie aanwezig, ook nog twee andere dochters, een zoon en de man. We hebben toen maar weer een aantal foto’s gemaakt waarvan we een aantal bij deze reisbrief doen. De mensen zijn hier indrukwekkend gastvrij en hartelijk.

Van 15 tot 21 november was ik even terug in Nederland. De hoofdreden was dat ik de reünie van het Fivelcollege op 17 november wilde meemaken. En gelukkig heb ik daar geen spijt van gehad. Het was erg leuk om met heel veel oud leerlingen te spreken en herinneringen op te halen. Velen spraken over de prachtige tijd die ze op het Fivelcollege hadden doorgebracht. Met een aantal leerlingen die in of vlak na 1965 op school gekomen waren heb ik heel gezellig gegeten in “De Oude Rechtbank”in Appingedam. Dankjewel Elly en Evalien dat jullie dat hebben georganiseerd! Juist de alleroudste lichtingen van onze school waren bijzonder en daar heb ik dierbare herinneringen aan.
Daarnaast was het in die week erg leuk om familie en vrienden te bezoeken.

Op de terugweg ging het nog bijna mis in Brussel. Sinds 1 oktober vliegt Ethiopian Airlines niet meer op Schiphol, dus moest ik eerst met de trein naar Brussel. Toen ik na een reis van zeven uur op de luchthaven aankwam wilde Ethiopian Airlines mij niet meenemen omdat er op mijn reisformulier geen ticketnummer stond. De reis was geboekt door een Ethiopische Stichting in Amsterdam, die mij verzekerd had dat alles keurig geregeld was. Voor de zekerheid had ik maandag daarvoor nog even naar Brussel gebeld en ook daar had men mij verzekerd dat ik keurig in het systeem stond. Na anderhalf uur praten en onderhandelen en het zweet dik op de rug kon ik alsnog mee als ik 720 euro betaalde voor een enkele reis. Maar dan wel cash want aan visacards of pinnen doet Ethiopian Airlines niet. Ik hoop het geld terug te krijgen als alles achteraf wel klopt. Het alternatief was een hotel in Brussel of onder de brug slapen met een koffer en een weekendtas en mogelijk de dag daarop terug naar Delfzijl om van daaruit te proberen de zaak te regelen. Ik heb toen toch maar een nieuw kaartje gekocht. Een paar dagen later bleek dat Ethiopian Airlines Schiphol verzuimd had mijn gegevens aan Ethiopian Airlines Brussel door te geven....

Het is weer een heel verhaal geworden, maar we beleven hier van alles en meestal is het erg leuk. Truus zal weer de volgende brief schrijven.
Het is hier nog steeds prachtig weer en dat wensen we jullie ook graag toe. We hopen dat jullie inmiddels een leuke Sinterklaas hebben gehad. In Ethiopië kennen ze dat feest niet, al hebben we het hier zelf bescheiden gevierd (bedankt Bert en Conny, Bert en Marieke en Rieke).
Ook bedankt voor jullie leuke reacties op onze site. Als je liever niet via de site wilt reageren kun je natuurlijk ook via onze gewone e-mail adressen reageren:
Voor Truus via truussmid[AT]yahoo.co.uk en voor Jan jentsmid[AT]yahoo.co.uk
Ontvang weer onze hartelijke groeten, Jan en Truus.